De Heup

Het dijbeen is het langste been van ons lichaam. Het loopt van de heup tot aan de knie. Bovenaan eindigt het been in een afgeronde kop, die precies past in de pan van het bekkenbeen (heupkom), en er een gewricht mee vormt. De kop zit met een hals vast aan de schacht van het dijbeen. Aan de basis van die kop zit een knotsvormige verdikking. Dat is de trochanter. De trochanter versterkt de heupkop en dient ook als aanhechtingsplaats van de pezen van meerdere spieren. Op dezelfde plek zit tevens een grote slijmbeurs die te grote wrijvingen verhindert.

Pijnklachten

Trochanterpijn wordt veroorzaakt door een rechtstreeks trauma zoals een ongeval, of door een ontsteking van één van de pezen of van de slijmbeurs. Dikwijls ligt overbelasting, zoals bij duursporten, aan de basis, waarbij herhaalde kleine letseltjes of abnormale wrijving ontstaan. Een andere belangrijke oorzaak is een verkeerd gangpatroon. Problemen in de rug, verschil in beenlengte, artrose in de knie of zelfs problemen met de enkel kunnen een normaal gangpatroon verstoren. Hierdoor geraakt de heup overbelast, wat aanleiding geeft tot een ontsteking in de slijmbeurs of irritatie van de pezen. Trochanterpijn komt vooral voor op middelbare leeftijd en bij oudere vrouwen. Overgewicht is een risicofactor. Ook duursporters zoals langeafstandlopers kunnen er wel eens last van hebben.

Symptomen

Het voornaamste symptoom is pijn ter hoogte van de trochanter, aan de boven- en buitenkant van de heup en de zijkant van de dij. De pijn kan uitstralen naar de bovenkant van het bekken en naar de knie toe. Wandelen, traplopen en slapen op de getroffen kant kunnen de pijn uitlokken. Door op de pijnplek te drukken kun je precies aanwijzen waar het letsel zit. Zijwaarts heffen van het been is doorgaans pijnlijk. Ook wanneer je rechtstaand met gekruiste benen de romp naar de andere zijde buigt, neemt de pijn toe.

Onderzoek

De klachten zijn meestal zeer typisch, zodat de diagnose geen problemen stelt. De behandelaar zal tijdens zijn onderzoek de heup in alle richtingen bewegen. Bij trochanterpijn zijn sommige van deze bewegingen pijnlijk. De behandelaar zal je ook vragen om de dijspieren in alle richtingen op te spannen. Zo kan hij eventuele peespijn opsporen. Ten slotte bepaalt hij de exacte plaats van de ontsteking door lokaal te drukken. Technische onderzoeken zoals ganganalyse zijn zinvol bij een afwijking in het gangpatroon.

Wat kun je zelf doen?

Ontlast bij trochanterpijn de heup. Stop tijdelijk duursporten en maak geen lange wandelingen meer. Vermijd ook klimmen. Als de pijn verdwenen is, kun je je activiteiten geleidelijk herintroduceren. Maar bouw zeker langzaam terug op! Meerdere keren per dag ijs leggen kan helpen. Een oefentherapeut kan je specifieke oefeningen geven om de soepelheid in de heup te bevorderen.